Jeśli grupa osób przyjmuje ekstrawagancką idę i postanawia głosić ją światu, to jest to ich niezbywalne prawo, w ramach wolności wypowiedzi. Jeśli idee takie okazują się być sprzeczne z rzeczywistością, jak płaska ziemia, przerażająca szkodliwość szczepionek, czy identyczność kobiet i mężczyzn, to jest to wyraz ich ekstrawagancji i nic innym do tego. Jeśli postanawiają żyć w oparciu o taką nieprzystającą do rzeczywistości ideę, to uzyskają gorsze efekty, niż osoby, które przyjmują idee racjonalne, czyli zgodne z rzeczywistością.
Społeczności potrzebują ekstrawaganckich idei oraz osób, które odważą się je testować, ponieważ rzeczywistość zmienia się, a idee kiedyś racjonalne, mogą stać się nieracjonalne i potrzeba stałego źródła nowych.
Jeśli nowa idea, w oparciu o test efektywności, faktycznie okazuje się nieracjonalna, a mimo to zostanie narzucona większości, to świadczy źle nie o jej głosicielach, ale o większości.
Ciekawe w tym zjawisku jest pytanie w jaki sposób nieracjonalna idea może zostać narzucona większości. Mamy tu szereg mechanizmów, np. błędy poznawcze, strach, ale najciekawsze jest nadużywanie altruizmu, czy ogólnie pragnienia dobra dla innych i świata.
Promowanie nieracjonalnych idei poprzez nadużywanie altruizmu jest trudne do blokowania, ponieważ protestujący zostanie natychmiast oskarżony o egoizm lub złą wolę i narazi się na śmierć społeczną. W mądrości grupowej ten efekt zapisał się w postaci przysłowia: "Droga do piekła wybrukowana jest dobrymi chęciami". Współczesną odpowiedzią jest natomiast Efektywny Altruizm, który dzięki wprowadzeniu racjonalności do obszaru zwyczajowo "obsługiwanego" emocjonalnie, daje szansę na ograniczenie wpływu nadużyć.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz